Vəhşi təbiətə üz tutmaq və şəhər həyatından bir müddət uzaqlaşmaq, backpackinq və ekoturizmlə maraqlanan və təbiəti sevən səyahət həvəskarı tərəfindən edilə biləcək ən cəsarətli addım ola bilər. Rəngarəng planetimiz saysız-hesabsız təbii gözəlliklərə və möcüzələrə ev sahibliyi edir. Böyük ölçüsü və coğrafi müxtəlifliyi sayəsində Asiyanın təbii xəzinələri xüsusilə cəlbedicidir. Xüsusilə Mərkəzi Asiya şəhər sivilizasiyasının təsirindən uzaq, inanılmaz bir vəhşi təbiətə malikdir. Sonsuz dağ silsilələri, saysız-hesabsız meşələr, gözəl göllər, intensiv axan çaylar, rəngli fauna və endemik flora Mərkəzi Asiya təbiəti üçün tipikdir. Mərkəzi Asiyanın ən gözəl və misilsiz bölgələrindən biri, heyrətləndirici təbii və mədəni sərvətlərinə görə dünya səviyyəsində məşhur olan Altay dağlarıdır. Altay dağları haradadır? Altay dağlarının ərazisi Rusiya, Qazaxıstan, Monqolustan və Çin ərazilərinin kəsişdiyi yerləri əhatə edir. Dağ silsiləsi əsasən Asiya qitəsinin Mərkəzi və Şərq hissələrindədir. Altay dağlarına səyahət bir çox macəra və səyahət həvəskarlarının arzusudur. Biz də bu bloqda cazibədar Altay dağlarına səyahət etmənin niyə əla fikir olması barəsində danışaq, həmçinin bəzi maraqlı faktları vurğulayacayıq.
Altay dağlarına səyahət etməyin bir neçə yolu var. Məsələn, Rusiyanın Altay Respublikasındakı əsas hava limanı - Barnaul Gherman Titov Beynəlxalq Hava Limanına uçmaq olar. Altay diyarına birbaşa uçuş yoxdursa, Moskva şəhəri üzərindən əlaqəli uçuşlarla səyahət edə bilərsiniz. Hava limanına çatdıqdan sonra sizi Altay dağlarının turistik yerlərinə və otellərinə aparacaq avtobuslar tapa bilərsiniz. Hava limanından istənilən kəndə avtobus və ya qatarla gedə bilərsiniz. Bundan başqa, Altay dağlarına Monqolustanın qərbində yerləşən Altay hava limanı ilə də çata bilərsiniz. Monqolustanın Qovi-Altay vilayətinin Altay adlı paytaxtı var. Monqolustanın bu hissəsinə uçuşlar Rusiya və Monqolustan hava yolları vasitəsi ilə həyata keçirilir. Altay hava limanına çatdıqda, dağlara və meşələrə avtobus ilə gedə bilərsiniz. Altay dağlarına Qazaxıstanın Almatı şəhərindən də gedə bilərsiniz. Almatı hava limanından Barnaul Gherman Titov Beynəlxalq Hava Limanına uçuşlar ayda bir neçə dəfə həyata keçirilir.
Rusiyanın Altay dağları əsasən Altay Respublikasında yerləşir. Daha dəqiq desək, ölkənin Qərbi Sibir bölgəsində. Altay Respublikasının inzibati mərkəzi Qorno-Altaysk adlanır. Bu ərazidə yaşayan xalq etnik baxımdan çox müxtəlifdir. Altay dağları bölgəsində yerli Altay xalqı, etnik ruslar, qazaxlar və çox az da olsa almanlar yaşayır. Tayqa, çöl, dağlar, təpələr və meşə çöl kimi müxtəlif təbii zonalar Rusiya Altay dağları üçün tipikdir. Zirvələr yüzdən çox endemik bitkiyə ev sahibliyi edir. İrbis, korsak tülkü və arxar qoyunu kimi saysız-hesabsız vəhşi heyvanlar Altay Respublikasının təbii zonalarında yaşayır. Meşələr, çöllər və tayqalar min illərdir ki, öz təbii şəraitini qoruyub saxlayır. Rusiyanın Altay dağları qlobal miqyasda təbii sərvət sayılması, YUNESKO-nun Ümumdünya irsi siyahısında öz yerini tapması səbəbilə hökumət və şirkətlər tərəfindən şəhərləşmə qurbanına çevrilmir. Altay dağları haqqında maraqlı faktlardan biri də silsilənin ən yüksək zirvəsinin Rusiyada yerləşən Beluxa dağı olmasıdır.
Rusiyanın Altay dağları bölgəsi hikinq və qış idman növləri üçün idealdır. Yabanı meşələr arasından dağlara yürüş zehninizi və ruhunuzu yeniləyəcək. Soyuq küləklər temperaturun sıfırdan aşağı düşdüyü qış mövsümündə güclü bir şəkildə əsir. Onu da qeyd edək ki, Sibirdəki həddindən artıq soyuqlar səbəbilə çaylar və torpağın əksər hissələri donur. Altay dağlarında hikinq etmək üçün xüsusi olaraq hazırlaşmalısınız. Səthin buzlu və çox sürüşkən olması səbəbilə təpələrdə gəzinti qış mövsümündə həqiqətən təhlükəli ola bilər. Xüsusi qış ayaqqabıları və qalın paltarlar hikinq zamanı çox köməyinizə çatacaqdır. Ayrıca, digər turist qrupları ilə gəzməyiniz lazım olduğunu da qeyd etmək lazımdır. Bir çox hallarda yerli ekoturizm şirkətləri müxtəlif hikinq səfərləri təşkil edirlər. Bununla birlikdə, özünüzə inamınız və güclü təcrübəniz varsa, Altay dağlarını tək başına da kəşfə çıxa bilərsiniz. Hikinq zamanı Altay dağlarının vəhşi təbiətini araşdırmaq üçün böyük şansınız olacaq. Bəzi endemik heyvan və bitki növlərinə də rast gələ bilərsiniz.
Rusiyadakı Altay dağlarının sakinləri comərd qonaqpərvərliyi ilə tanınırlar. Sibir Altay dağlarında olmuş bir çox səyahətçi, xüsusən də backpackerlər, yerli xalqın nə dərəcədə mehriban olduğundan bəhs edirlər. Altay diyarının yerli kəndliləri əcnəbilərə qarşı çox mehriban davranırlar. Tarixən sibirlilər balıqçılıq, ovçuluq və ticarətlə dolanmışlar. Altay dağlarından başlayan Ob və İrtış çayları saysız-hesabsız balıq növünə ev sahibliyi edir. Günümüzdə yerli əhali digər kəndlilərlə birlikdə balıqtutma səfərləri təşkil edir. Bəzən sibirlilər xoş vaxt keçirmələri üçün turistləri də onlarla birlikdə balıq tutmağa dəvət edirlər. Rus dilini yaxşı bilirsinizsə, Sibir Altay dağlarına səyahət sizin üçün əla bir təcrübə olacaq, çünki yerli kəndlilərlə ünsiyyət qura və birlikdə əylənə biləcəksiniz. Balıq tutduqdan sonra yemək məclislərinə qatıla və kəndlilərin ləzzətli balıq yeməklərini necə hazırladıqlarını öyrənə bilərsiniz.
Altay dağlarına səyahət etmək istəyənlər möhtəşəm bir ekoturizm və backpackinq səyahət təyinatı olaraq Monqolustanı seçə bilərlər. Kontinental iqlim Monqolustanın Altay dağları üçün tipikdir. Başqa sözlə, kontinental hava kütlələri səbəbindən qərbi Monqolustanda qışlar çox soyuq, sabit və qurudur. Monqolustan Altay dağlarında yaylar son dərəcə isti və quraqdır və çöllər, səhralar, meşə-çölləri kimi təbii zonalar yaradır. Altayın bu hissəsində Sibirlə müqayisədə daha az qar görə bilərsiniz. Səbəb dağların Monqolustan hissəsinin tropik bölgəyə daha yaxın olmasıdır. Odur ki, buzları və qarları yalnızca dağların ən yüksək nöqtələrinə yaxın yerlərdə görə bilərsiniz. Dağların Monqolustan hissəsi dırmaşma, hikinq və müxtəlif qış idman fəaliyyətləri üçün idealdır. Ətrafı kəşf edərkən əhəmiyyətli tibbi dəyəri olan bir çox endemik bitki görəcəksiniz. Monqolustanın yerli Altay xalqı min illər boyunca xəstəlikləri müalicə etmək və immuniteti gücləndirmək üçün endemik floradan faydalanmışdır. Monqol dağları və çölləri üçün tipik olan arxar qoyunu və Altay uları kimi vəhşi Altay heyvanlarına da rast gələcəksiniz.
Monqolustanın Altay dağları möhtəşəm turistik attraksionlara ev sahibliyi edir. Məsələn, at sürmək ən yaxşı turizm fəaliyyətlərindən biridir. Mərkəzi Asiyanın Altay bölgəsində ənənəvi olaraq min illərdir yetişdirilən xüsusi at növləri var. Yerli fermerlər əsasən turizm məqsədilə at yetişdirərək pul qazanırlar. Xaricilər bu atlara böyük maraq göstərirlər. Yerli türk xalqı qədim zamanlardan bəri xüsusi növ atları qoruyub saxlamışdır. Monqolustanın döyüş atları qlobal diqqəti özünə çəkən Altay bölgəsinə xasdır. Buna görə bir çox əcnəbi türklərin qədim döyüş atlarını görmək üçün Altay dağlarına səyahət edir. Bəhs etmək istədiyim digər fəaliyyət ovçuluqdur. Altay ceyranları və maralları ovlamaq üçün mükəmməldir, ancaq ov yalnız yerli hakimiyyət orqanlarının icazəsi alındıqdan sonra mümkündür. Yerli turizm agentlikləri çox uyğun qiymətlərlə ov səfərləri təşkil edir.
Monqolustanın Altay bölgəsi monqolların, türk Altay xalqının və rusların evidir. Buna görə də multikulturaldır. Yerli turizm agentlikləri digər əcnəbilərlə birlikdə qatıla biləcəyiniz mövzulu mədəniyyət gəzintiləri təşkil edir. Monqolustanda yüz illərdir ki, yaşamalarına baxmayaraq, etnik ruslar öz dil və ənənələrini qoruyub saxlamışlar. Xüsusi günlərdə ruslar bir yerə toplaşırlar, xalq musiqilərini ifa edirlər, ənənəvi oyunlar oynayırlar və slavyan mədəniyyətinə aid ləzzətli yeməklər bişirirlər. Turistlər mühüm təhsil və mənəvi dəyəri olan mədəni və dini tədbirləri izləyə və iştirak edə bilərlər.
Bundan savayı, türk Altay xalqı da mədəni dəyərlərini sərgiləmək üçün aylıq tədbirlər təşkil edir. Qədim türk musiqisi, yeməyi, dili, ayinləri və oyunları ilk andan etibarən sizi heyran edəcəkdir. Yerli monqollar çox mehribadırlar və xariciləri evlərinə, toy mərasimlərinə və dini ayinlərə dəvət etməyi sevirlər. Ümumilikdə Monqolustanın Altay bölgəsinə səyahət sizə müxtəlif etnik mənşəli yerli xalqlar barəsində çox şey öyrədəcəkdir.
Biz bu bloqda Altay dağlarına səyahətdən nə gözləməniz gərəkdiyini və Mərkəzi Asiyadakı bu cəlbedici yerə niyə getməli olduğunuzu müzakirə etdik. Bu suallara cavab tapdıq: Altay dağları haradadır? Altay dağlarında ən yaxşı turistik attraksionlar hansılardır? Altay dağlarına necə səyahət etmək olar? Bir sıra maraqlı faktlar da qeyd etdik. Bütün bu məlumatları öyrəndikdən sonra vəhşi təbiəti ən yaxşı şəkildə təcrübə edə biləcəyiniz bir səfər təşkil etməyə dəyər. Dağları və meşələri kəşfə çıxarkən kəndlərdəki yerli insanlara baş çəkmək və Altay həyat tərzi haqqında çox şey öyrənmək şansınız olacaq.