Bu yazıda uzaq və ekzotik Yeni Zelandiya haqqında məlumat əldə edəcəksiniz. Yaşıllıqları, “Üzüklərin Hökmdarı”-nın lentə alındığı yer olması ilə tanınan ölkənin özü və görməli yerləri ilə tanış olmağın vaxtıdır.
Yəqin ki, Yeni Zelandiyanın dünya xəritəsində harada olduğunu hər kəs bilmir. Yeni Zelandiya Sakit okeanda yerləşir və ada dövlətdir. İki böyük (Şimal ada və Cənub ada) və bir çox kiçik adadan ibarətdir. Ölkənin əksər hissəsi müxtəlif dağlar və təpələrlə örtülüdür. Şimal adasında aktiv vulkanların, qeyzerlərin, isti bulaqların olduğu Volkanik yayla var. Bu gözəl ölkədə çoxlu vulkan gölləri, dağ meşələri, çeşid-çeşid kollar, çəmənliklər görə bilərsiniz. Bütün bu möhtəşəm gözəlliklər insanları Yeni Zelandiyaya səyahət etməyə cəlb edir.
Polineziya kökənli Yeni Zelandiya yerli əhalisi - maori xalqı haqqında məlumatınızın olması mütləqdir. Onların Yeni Zelandiyada məskunlaşması barəsində fərqli fikirlər mövcuddur. Ancaq daha çox ehtimal olunan versiya, maorilərin burada 1280-ci ildə məskunlaşması yönündədir. Yeni Zelandiyanı kəşf edən ilk avropalı isə Abel Tasman idi. 1642-ci ildə onun ekspedisiyası Cənub adanın şimalındakı körfəzə enməyə çalışdı, lakin yerli əhalinin sərt müqaviməti ilə qarşılaşdı. Bunun nəticəsində Yeni Zelandiya avropalılar üçün bir müddət daha naməlum qaldı. Yalnız bir əsr sonra Ceyms Kukun ekspedisiyası bu torpaqlara eniş etdi və o, bu ərazini Böyük Britaniyanın mülkü elan etdi. Kuk, Yeni Zelandiyanın əvvəllər güman edildiyi kimi materik deyil, boğazla (indi bu boğaz onun adını daşıyır) ayrılmış iki böyük ada olduğunu aşkar etdi. İkinci ekspedisiyada isə Yeni Zelandiyanın ilk təsvirini etdi. Bundan sonra Avropada yeni torpaqlara maraq artdı. 1814-cü ildə Yeni Zelandiyada ilk missionerlər göründü. Fransız dənizçilərinin Yeni Zelandiyaya etdiyi səfərdən sonra Vaytanq müqaviləsi imzalandı və bu müqaviləyə əsasən Böyük Britaniyanın qorunması və idarəsi altına girən yerli xalqa ingilislərdəki kimi tam hüquqlar və qorunmalar verildi. Bu müqavilə hazırda qüvvədədir. 1907-ci ildə Yeni Zelandiya, Avstraliya və Kanada ilə birlikdə Böyük Britaniyanın müstəqil dominionu oldu. 1947-ci ildən etibarən isə müstəqil bir dövlətdir.
Yeni Zelandiyanın florası çox zəngindir: əksəriyyətini başqa yerlərdə görə bilməyəcəyiniz təxminən iki min növdən ibarətdir. Ən diqqət çəkici olanlar isə ölkənin Milli Gülü - gümüş qıjı, hündürlüyü ilə məşhur kauri ağacı və soyuq mövsümdə üzərində böyük qırmızı çiçəklərə rast gəlinən Milad ağacıdır.
Yeni Zelandiyanın iqlimi əsasən mülayim və rütubətlidir, həmçinin ölkənin müxtəlif bölgələrində fərqlidir. Bu, ölkənin Cənub adasında yerləşən Cənubi Alp dağlarının rolu ilə əlaqədardır. Şimal adasının iqlimi daha əlverişlidir, çünki ekvatordan uzaqlıq, dağlıq ərazilər və soyuq mövsüm səbəbindən Cənub adasının iqlimi daha sərtdir. Hər iki adanın yüksək ərazilərində güclü soyuq küləklər gözləmlənir. Qərbi Sahildə rütubət, Canterbury düzənliklərində isti, quru küləklər və soyuq, yağışlı hava müşahidə olunur. Ada ərazilərində tropik iqlim üstünlük təşkil edir.
Yeni Zelandiyada göyərçinlər, qara qu quşları, qaranquşlar, albatroslar, tutuquşular kimi bir çox müxtəlif quşlar görə bilərsiniz. Ölkədə kiçik məməlilər və ilanlar demək olar ki, yoxdur, buna görə də çox sayda böcək var. Yeni Zelandiya, ölkənin milli simvolu olan kivi quşunun vətənidir. Burada maral, siçovul, qaraquyruq gəlincik, possum kimi məməlilər yaşayır. Adaların yaxınlığında dəniz şirləri, pərayaqlılar, balinalar, delfinlər müşahidə edilir. Məhz bu sularda başqa heç bir yerdə görə bilməyəcəyiniz onlarla balıq növü var.
Yeni Zelandiya yalnız təbii gözəlliyi ilə bitmir, burada maraqlı və görülməsi gərəkən çoxlu yerlər var. Gəlin, onların bir neçəsinə nəzər yetirək:
Milford Sound / Piopiotahi fyordu: kristal kim təmiz suyu olan fyord, dağlar ilə əhatə olunmuşdur və Tasman dənizinin bir hissəsidir. Fiordland Milli Parkında yerləşir.
Hobbiton kəndi: məhz bu kənddə “Üzüklərin Hökmdarı” trilogiyasının çəkilişləri baş tutdu. Bura hobbitlərin yaşadığı yerdir. Hobbiton, əsərin və filmin pərəstişkarları üçün çox cəlbedicidir.
Franz Josef buzlağı: Westland Tai Poutini Milli Parkı sərhədlərində yerləşən buzlaq, buz tunelləri və onların daxilində bələdçi ilə gəzmək imkanı ilə çox sayda ekstremal idmançını özünə cəlb edir.
Waitomo mağaraları: Şimal adasında yerləşən mağaralar, onu mavi-yaşıl rənglərlə işıqlandıran atəşböcəylərinin evidir. Burada qayıqla gəzinti turları təşkil olunur.
Tongariro Milli Parkı: ölkədəki ən qədim milli parkdır. Üç aktiv vulkanın olduğu milli park “Üzüklərin Hökmdarı”-nın çəkildiyi yerlərdəndir.
Taupo gölü: Yeni Zelandiyadakı ən böyük göldür, dərinliyi 160 metrdir. Burada qayıq gəzintisinə çıxaraq krevet təsərrüfatını, rəsədxananı ziyarət edə, raftinqlə məşğul ola bilərsiniz. Gölü ziyarət balıqçılar üçün də maraqlı olacaq, çünki burada çox sayda alabalıq var.
Sutherland şəlaləsi: 580 metr hündürlükdən axan şəlalə, Cənub adasında yerləşir. “Hobbit: Gözlənilməz Səyahət” filminin qartal səhnəsi burada lentə alınmışdır.
Oklənd İncəsənət Qalereyası: ölkədəki ilk və ən böyük rəsm qalereyasıdır, keçmiş şəhər telefon stansiyasının binasında yerləşir. Burada həm klassik, həm də müasir sənət əsərləri var.
Wai-O-Tapu: geotermal bir zonadır. Adı "müqəddəs sular" kimi tərcümə edilir. Burada İsti bulaqlar və populyar əyləncə parkı "Waiotapu Thermal Wonderland" var.
Kaikoura: Cənub adanın şərq sahilində mavi balinaların, qozbel balinaların və delfinlərin yaşadığı bir şəhərdir. Qeyd etdiyimiz canlıları təbii şəraitdə müşahidə etmək üçün il boyu ekskursiyalar təşkil olunur.
Yeni Zelandiyada ən çox yayılmış din xristianlıqdır. Əhalinin təxminən 30% -i özlərini ateist adlandırır. Bu torpaqların ilk müstəmləkəçiləri anqlosakslar olduğundan, katoliklik və protestantlıq meydana gələn ilk inanclar idi. Bu dinlər adalara missionerlər tərəfindən gətirilmişdi. Əvvəlcə protestantlıq, daha sonra katoliklik. Şimal adasında anglikanizm geniş yayılmışdır. Həmçinin ölkə çox sayda buddist, hinduist, yəhudi, islam və pravoslav icmalarına ev sahibliyi edir.
Bu ölkədə mədəniyyət iki qrupa bölünür - Maori mədəniyyəti və Pakeha mədəniyyəti. Bu ölkənin fərqli xalqlarının ortaq xüsusiyyəti idmana olan sevgidir. Velosiped sürmə, üzgüçülük, hikinq və reqbi ölkədə ən sevilənlərdir. Buradakı sənət əşyaları daşlardan, sümüklərdən, ağacdan və qabıqlardan düzəldilmişdir. Təbiətin mənzərəli və möhtəşəm görüntüsü bir çox rejissoru bu ölkədə çəkilişlərə dəvət etdi. Məsələn: Üzüklərin Hökmdarı, Son Samuray, Narniya xronikaları: Şir, cadugər və paltar şkafı, Terabitiyaya körpü, M.Ö. 10.000 il, Herakl: Əfsanəvi Səfərlər, Zena: Cəngavərlərin şahzadəsi və s. Yeni Zelandiyada yaşayan insanlar şən və xeyirxah insanlardır. Onların istehza ilə bir-birlərinə "kivi" dediklərini eşidə bilərsiniz. Son zamanlarda Maori haka rəqsi çox populyarlaşdı. Bu rəqs döyüşdən əvvəl keçirilən bir ayindir. Rəqsdə düşməni təhdid edən mahnılarla birlikdə kəskin hərəkətlər nümayiş etdirilir. Ölkədəki ənənəvi salamlama Maori xalqının mədəniyyətindən gələn burunla salamlaşmadır.
Yeni Zelandiya bir çox yaradıcı insana ilham verən mənzərəli, füsunkar təbiətə sahib diyardır və bu təbii möcüzələrlə dolu diyarı ziyarət etmək mütləqdir.