Qvatemala, möhtəşəm vulkanları, ecazkar müstəmləkə Antigua şəhərini, Mayya mədəniyyətini və daha bir çox şeyi tapacağınız ölkədir. Hər il təxminən 1,3 milyon insan Qvatemalaya səyahət edir və bundan daha çox insan Qvatemalaya getmək barədə planlar qurur. Bu insanlardan biri də sizsinizsə, bu bloq tam sizin üçündür. Qvatemalaya səyahət barəsində planlarınız varsa, ölkə və yerli əhali haqqında bəzi faktları bilməlisiniz.
Qvatemala Honduras, Beliz, Meksika və Salvador ilə qonşu olan Mərkəzi Amerika ölkəsidir. İndiki Qvatemala əhalisinin 18 milyon olduğu deyilsə də, Qvatemala əhalisinin ümumilikdə 20 milyondan çox olduğu təxmin edilir. Qvatemala ilə bağlı ən maraqlı faktlardan biri Qvatemalanın paytaxtının Qvatemala olmasıdır. İspan dili (Qvatemala aksenti ilə), digər keçmiş İspaniya koloniyalarındakı kimi ölkənin rəsmi dilidir, lakin burada 20-dən çox dildə danışılır. Qvatemalanın paytaxtı öıkədəki ən böyük və ən sıx şəhərdir. Qvatemala əhalisinin 88%-i xristianlığa inanır, 1%-i digər dinləri qəbul edir, 11%-i isə inancsızdır. Ölkədə Ladino/Mestizo, Mayya, Xinca, Afro-Guatemalan, Garifuna kimi bir çox müxtəlif etnik qruplar yaşayır. Ladino/Mestizo, % 56 nisbətlə əsas etnik qrupdur. Qvatemala digər ispan dilli ölkələr tərəfindən “Chapines” adlandırılır.
Yeni bir yerə səyahət zamanı ənənələr turistlərə qəribə görünə bilər, Qvatemalada da eyni ilə. Məsələn, Çivarretodakı döyüşlər, sərxoş at yarışları, bir ailə məzarı üzərində rəqs etmək. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi burada bir çox etnik qrup yaşayır və hamısının öz mədəniyyətləri var. Məsələn, bəziləri hələ də ənənəvi Mayya təqvimindən istifadə edirlər. Hər kəs festivalları sevir və bunlardan bəziləri: Semana Santa/Müqəddəs Həftə, Festival Folklorico de Coban/Coban Folklorik festivalı, Dia de la Independencia/Müstəqillik günü, Dia de Los Muertos/Ölülər günü, Feria de Santo Tomas/Tomas bayramı və s.
Demək olar ki, hər kəs səyahət zamanı yeni ləzzətləri sınamağı sevir. Çox insan bu ölkənin mətbəxinin Mərkəzi Amerikada ən yaxşısı olduğuna inanır. Mayya və ispan mədəniyyətlərinin qarışımı ilə misilsiz və ləzzətli bir mətbəx ortaya çıxır. Ləzzətli və populyar Qvatemala yeməkləri: Chicken pepian, Pupusas, Kak' ik, Empanadas, Hilachas, Rellenitos və s. Qvatemala ilə əlaqəli ən maraqlı faktlardan başqa biri də şokoladın vətəni olmasıdır. Şokolad ölkənin tarixi və mədəniyyətində mühüm rol oynadı. Maraqlısı budur ki, onlar digər ölkələrdən fərqli olaraq şokoladı yeməyi yox, içməyi üstün tuturlar. Qvatemala haqqında danışırıqsa, qəhvəni də vurğulamaq lazımdır. Qvatemala ixracatının 90%-ni qəhvə təşkil edir. Qəhvəni sevmirsiniz? Mərcə gələrəm ki, bu əfsanəvi ləzzət sizi də cəzb edəcək.
Qvatemala ekosistemi unikaldır və cəngəlliklər, dağlar, çimərliklər, meşələr və daha çoxunu əhatə edir. Qeyd etdiyimiz kimi, ərazi vulkanları ilə məşhurdur və onların sayı 30-dan çoxdur. Bundan əlavə, ölkədə çoxlu ağac var və hətta Qvatemala sözü çoxlu ağaclar olan torpaq deməkdir. Təəssüf ki, ağacların əhəmiyyətli bir hissəsi müxtəlif səbəblərdən kəsildi. Mərkəzi Amerikanın ən böyük gölü olan Atitlan gölünü də qeyd etməsək olmaz. Ərazinin faunası kifayət qədər zəngindir və 900-dən çox yerli quş növü var. Hətta Qvatemalanın milli valyutası adını Quetzal olan bir quşdan almışdır. Quşlarla yanaşı, Qvatemala faunasına 204-dən çox sürünən növü, zirehlilər, tülkü, koyyot, yaquar, meymun və s. aiddir. Çiçək müxtəlifliyi də genişdir və tibbi, sənaye tədqiqatlarında həlledici rol oynayırlar.
Qvatemalaya səyahət etmək qərarına gəlsəniz, Qvatemala valyutası haqqında məlumatlı olmalısınız. Qvatemalada rəsmi pul vahidi Quetzaldır. Bu gün 1 AZN 4.59 Quetzal civarındadır. Bunu da qeyd edim ki, ABŞ dolları ölkədə ən geniş istifadə olunan xarici valyutadır. Avro kimi digər xarici valyutalardan istifadə problemli ola bilər. Bu valyutalardan istifadə edərək şopinq etmək istəyirsinizsə, xarici mağazalara üz tutmanız məsləhətdir. Təəssüf ki, Qvatemalada debet və kredit kartlarından geniş istifadə olunmur. Bu səbəbdən hər zaman nağd pulunuzun olmasına diqqət edin. Bundan əlavə, Qvatemala hava limanında pul mübadiləsi piştaxtaları aşağı qiymət təklif edir, buna görə, banklarda pul mübadiləsi etmək daha sərfəlidir. Qvatemala valyutasının dəyərli olmaması, Qvatemalaya səyahəti ucuz edir.
Qvatemalaya səyahətdən öncə bilsəydim dediyim şeylərdən biri də Qvatemala daxilində səyahətdir. Ölkədə ictimai nəqliyyatın əsas növü toyuq avtobusları mənasını verən “las camionetas”-dır. Köhnə məktəb avtobusları işlədilən bu nəqliyyat növü Qvatemalada ən ucuz səyahət variantıdır. Bir və ya iki saatlıq səyahət üçün təxminən 1.50 ABŞ dolları (2.40 AZN), daha qısa səyahətlər üçün isə, yəqin kl ki, 0.50 ABŞ dolları (0.85 AZN) ödənilir. “Backpacker”-lər üçün ən yaxşı seçim sevis (shuttle buses) avobuslarıdır. Bu avtobusun qiymətlərinə misal gətirsək: Antigua və Qvatemala şəhəri arasında səyahət üçün 15 ABŞ dolları (25.50 AZN) ödəyəcəksiniz. Əlbətdə ki, ucuz və təhlükəsiz taksilər də mövcuddur. Əsasən böyük şəhərlərdə xidmət göstərən taksilərdə 10 dəqiqəlik məsafə üçün təxminən 8 ABŞ dollar yəni 14 AZN ödəyəcəksiniz. Qvatemala ilə bağlı məyusedici faktlardan biri Qvatemalada qatarın olmamasıdır. Bunu da xüsusən qeyd etmək lazımdır ki, Qvatemalada avtostop təhlükəlidir və əgər şəxsi avtomobil kirayə götürsəniz qiyməti təxminən 150 ABŞ(255 AZN) dollarıdır.
Qvatemala, isti iqlim səbəbindən hər fəsildə ziyarət üçün uyğundur. Əksər hallarda temperatur 18-28 ° C arasında dəyişir. Bir çox insan sentyabr-may ayları arasında yağışlı mövsüm səbəbi ilə Qvatemalaya səyahət etmir. Bəziləri isə bu vaxtın Qvatemalaya səyahət üçün ən yaxşı vaxt olduğunu düşünür. Çünki bu dövrdə qiymətlərdə enmə müşahidə olunur və asanlıqla ucuz qiymətə əla qonaqlama yeri tapa bilərsiniz.
Bəlkə də dünyanın ən zəhmətsiz işi Qvatemalada ziyarət etmək üçün maraqlı bir yer tapmaqdır. Bəzi valehedici yerləri qeyd edirəm: Pacaya vulkanı, Tajumulco vulkanı, Semuc Champey, Antigua, Atitlan gölü, Azul krateri, Tikal, Flores, Quetzaltenango və b. Bu yerlərin əksəriyyətini il boyu ziyarət etmək olar, ancaq xüsusilə, Tajumulco vulkanını və Azul kraterini dekabr və mart aylarında ziyarət etmək tövsiyə olunur. Tapılan ən böyük və ən mürəkkəb Mayya şəhəri, burada Qvatemaladadır və əgər, Mayya mədəniyyəti sizin üçün cəlbedici görünürsə, Tikalaya səyahət etməlisiniz. Bundan əlavə, Mərkəzi Amerikadakı ən hündür vulkan (Tajumulco) da məhz bu ölkədədir. Vulkanlarla dolu Qvatemalaya səyahət etmək təhlükəsizdirmi? Narahat olmaq üçüb səbəb yoxdur, yalnız həmişə hadisələrdən xəbərdar olmağa çalışın.
Digər ölkələrdə olduğu kimi, Qvatemalada da çox sayda otel, hostel, kirayə evlər var. Qalmaq üçün yer seçimi sizin səyahət planınızdan, gedəcəyiniz ərazilərdən və büdcənizdən asılıdır. Qiymət aralığı genişdir və əsasən 20 ABŞ dollarından (34 AZN) başlayır. Çox ucuz hostellər də tapa bilərsiniz, ancaq bu bir az təhlükəli ola bilər. Tövsiyə edə biləcəyim bəzi Qvatemala qonaqlama yerləri: Maya Papaya (Antigua), A Place to Stay Boutique Hostel (Antigua), Mr Mullet's (San Pedro, Atitlan gölü), Quetzalroo (Qvatemala), Casa de Grethel (Flores). Əgər siz kampinq tərəfdarısınızsa, Qvatemalada rahatlıqla kamp qura bilərsiniz. Üstəlik, özünüzlə çadır daşımağa da ehtiyac yoxdur, Qvatemalada rahatlıqla çadır əldə edə bilərsiniz.
Qvatemalaya getmədən əvvəl, əksər turistlər ölkədəki təhlükəsizliklə maraqlanırlar. Təəssüf ki, Qvatemalada təhlükəsizlik bir az problemlidir. Hər il Qvatemalaya milyonlarla insan səyahət edir və onların əksəriyyəti heç bir problemlə üzləşmir, lakin yenə də qeyd etmək lazımdır ki, ölkədə cinayət sayı yüksəkdir. Hər şeydən əvvəl, xüsusilə paytaxtda təcrid olunmuş ərazilərdən nə qədər uzaq olsanız, o qədər yaxşıdır. Bundan əlavə, zinət əşyalarından çox da istifadə etməməyə və onları təhlükəsiz yerdə saxlamağa çalışın. Turistlərə qarşı hücumların qeydə alındığı faktlarda, problemin həddindən çox alkoqol və narkotik istifadəsi olduğunu da unutmayın.