Demək olar ki, hər kəs üçün dəhşətli bir il olan 2020-ci ilin son günlərini yaşayırıq. Güman edirəm ki, COVID-19 pandemiyası bitdikdən sonra turist sayında böyük bir artım olacaq. Əksər insanlar pandemiya sonrası səyahət planlarını qurmağa başlayıb və mən sizə də eynisini etməyi məsləhət görürəm. 2020-ci ildən sonra ziyarət ediləcək çox maraqlı və həyəcan verici yerlər var və Sen-Pyer və Mikelon da bunlardan biridir. Yəqin ki, bir çoxunuz bu kiçik yer haqqında heç vaxt eşitməmisiniz. Bunu nəzərə alaraq, Sen-Pyer və Mikelon haqqında maraqlı faktlardan danışmağa qərar verdik. Bu bloqda Sen-Pyer və Mikelonun coğrafi mövqeyi, paytaxtı, hansı ölkəyə aid olması və s. haqqında məlumat əldə edəcəksiniz.
Əlbəttə ki, bir ölkəni ziyarət etmək qərarına gəlsəniz, ilk növbədə onun harada yerləşdiyini öyrənməlisiniz. Sen-Pyer və Mikelon haradadır? Bu yer Qərb və Şimal yarımkürəsində, Şimali Amerikanın yanında yerləşir. Ayrıca, Kanada adası Nyufaundlend də Sen-Pyer və Mikelona yaxındır. Sen-Pyer və Mikelonun paytaxtı haradır? Sen-Pyer şəhəri Sen-Pyer və Mikelonun paytaxtıdır və 25 kvadrat km ərazini əhatə edir. Əhalinin əksəriyyəti paytaxtda yaşayır və məlumatlar göstərir ki, ümumilikdə əhalinin 98% -i şəhər ərazilərində yaşayır. Hansı valyutadan istifadə etmək lazımdır? Avro rəsmi pul vahididir və sizə üzərinizdə yalnız avro, Kanada və ya ABŞ dolları gəzdirməyinizi məsləhət görürəm, çünki əksər hallarda bu cür yerlərdəki valyuta məzənnələri son dərəcə aşağıdır. Bundan başqa, kredit kartlarından istifadə etməkdə sərbəst olduğunuzu unutmayın (debet kartından istifadədə problem ilə qarşılaşa bilərsiniz).
Əgər Sen-Pyer və Mikelonu Google-da axtarsanız, bu sualla qarşılaşacaqsınız: nəyə görə Sen-Pyer və Mikelon Kanadanın bir hissəsi deyil? Səbəb isə budur ki, Sen-Pyer və Mikelon Fransanın dənizaşırı ərazilərinə daxil olan departamentidir. Düzünə qalsa, Kanadanın heç vaxt bu ərazi ilə bağlı bir iddiası olmayıb və olsa belə, bu, Fransaya qarşı açıq-aydın bir müharibə elanı olardı. Düşünmürəm ki, onların hər hansı biri bu cür münaqişə istəsin. Bundan əlavə, Kanada və Fransa müttəfiqdir. Hər ikisi də NATO üzvüdür (hətta ikisi də 1949-cu ildə qoşulublar).
Yeni bir yerdə sınamaq istədiyimiz ilk şeylərdən biri yerli mətbəxdir. Sen-Pyer və Mikelonda yaşayan bir dostunuz yoxdursa, dadlı mətbəxi sınamağın ən yaxşı yolu restoranlardır. Sen-Pyer və Mikelon əhalisinin sayı az olduğundan restoranlarda istədiyiniz zaman rahat otura biləcəyinizi düşünə bilərsiniz, amma bu doğru deyil! Yerli restoranların əksəriyyəti öncədən rezervasiya tələb edir. Bəs yaxşı, buradakı ən yaxşı kafe və restoranlar hansılardır? Buyurun: Les Delices de Josephine, Les P'tits Graviers Sas, Le Feu de Braise, La crêperie du Vieux port, Auberge de L'Ile və s. Qeyd edək ki, onların əksəriyyəti paytaxtda yerləşir. Bəs yaxşı, dadlı bir yemək yeməyin xərci nədir? Ucuz bir restoranda yemək yeyirsinizsə, 5-8 avro ödəyəcəksiniz.
Digər tərəfdən, orta səviyyəli bir restoranda iki nəfər yemək yeyirsinizsə, 50 avroya qədər xərci nəzərə almalısınız. Yaxşı, ən yaxşı restoranları tapdıq və qiymətləri də öyrəndik, bəs nəyin dadına baxaq? Sen-Pyer və Mikelon xalqı balıq və digər dəniz məhsullarını yeməyi üstün tuturlar. Fransız mətbəxi yerli mətbəxdə çox önəmli bir yerə sahibdir, ancaq dünyanın müxtəlif yerlərindən ləzzətləri də sınamaq şansınız olacaq.
Fransız və ya ingilis dilini bilirsinizsə, Sen-Pyer və Mikelona səyahətiniz zamanı ünsiyyət baxımından heç bir problem ilə qarşılaşmayacaqsınız. Burada yaşayan insanlar gündəlik həyatlarında əsasən fransız dilindən istifadə edirlər, lakin bir çox vətəndaş yaxşı ingilis dili biliklərinə sahibdir. Yer və yemək adlarının əksəriyyəti fransızcadır, odur ki, gün boyu çoxlu fransız sözləri eşidəcəksiniz. Bu, fransız dili biliyini inkişaf etdirmək istəyən insanlar üçün əla bir şans ola bilər. Sen-Pyer və Mikelon xalqı mehriban və istiqanlıdır, buna görə də onlarla ünsiyyət qurmaqdan çəkinməyin. Bu sizə sakinlərin gündəlik həyat tərzi barədə bir çox maraqlı faktlar öyrənməyinizdə kömək edəcəkdir.
Sen-Pyer və Mikelonda turizm qazanclı bir sahə deyil. Bura ildə yalnız bir neçə min turist səyahət edir. Bəs Fransanın bu dənizaşırı sahəsinə getmək olar? Sen-Pyer və Mikelonu ziyarət etmək üçün məşhur iki yol var. Bunlardan birincisi bərədir. Ziyarətçilərin əksəriyyəti Nyufaundlend səyahətlərinin bir hissəsi olaraq Sen-Pyer və Mikelona səfər təşkil edirlər. Eyni marşrutla getmək istəyirsinizsə, Fortune şəhərindən bərə ilə yola çıxa bilərsiniz. Bilet qiymətləri yaşa, qeyri-qabilliyə və daha çox şeyə görə 30-80 avro arasında dəyişir. Digər bir yol da Sen-Pyer və Mikelona olan uçuşlardır. Bir neçə şəhərdən buraya birbaşa uçuşlar tapa bilərsiniz xüsusən də Fransa və Kanadadan. Hətta Yay aylarında Parisdən də uçuşlar tapmaq mümkündür. Hava limanı Sen-Pyerdə yerləşir. Kiçikdir, lakin Sen-Pyer və Mikelonun turizmində təsirli bir rola malikdir.
Rom qaçaqmalçılığı haqqında eşitdikdə dərhal "Karib Dənizinin Quldurları" filminin məşhur obrazı – “Jack Sparrow” haqqında düşündüm. Bildiyiniz kimi, o, alkoqol qaçaqmalçılarının anbarını tapmışdı və adada günlərini rom içməklə keçirirdi. Bu barədə çox danışa bilərəm, amma bilməmiz gərəkən başqa bir mövzu var.
İndi 100 il geri gedirik. 1920-ci ildə ABŞ hökuməti alkoqol istehsalını qadağan etdi və bu, alkoqol qaçaqmalçılığında böyük bir artıma səbəb oldu. Həmin dövrdə Sen-Pyer və Mikelon bu qaçaqçıların mərkəzinə çevrildi. Məlumatlar göstərir ki, gizlincə əldə edilən viskinin miqdarı 4 milyon litrdən çox idi. Bu qadağa 1933-cü ilə qədər davam etdi. ABŞ-da alkoqol istehlakı 1800-cü illərdə ildə 27 litrə, 1900-cü illərdə 7.5 litrə bərabər idi, günümüzdə isə ildə 8.7 litrdir.
Zamanın başlanğıcından bəri insanlar əbədi ömrün sirrini tapmaq arzusundadır. Belə görünür ki, bu, mümkün deyil, amma bügün də milyonlarla insan bu fikrə inanır. Bəlkə əbədi yaşaya bilməzsiniz, ancaq sağlam yeməklər və aktiv həyat tərzi ilə ömrünüzü uzada bilərsiniz. Bu məsələdə dənizaşırı sahənin yerli sakinləri sizə yaxşı bir nümunə ola bilər. Məlumatlar göstərir ki, Sen-Pyer və Mikelonda ortalama ömür uzunluğu təxminən 80-dir. Onların sirri nədir? Daha əvvəl də dediyimiz kimi, dəniz məhsulları və müxtəlif otlar yerli əhalinin qidalanmasının vacib bir hissəsini təşkil edir. Təmiz və çirklənməmiş havanı, aktiv həyat tərzini və daha bir çox şeyi də əlavə etdikdə xalqın niyə uzunömürlü olduğunu anlaya bilərik.
Düzdür, Kanada bu ərazini heç vaxt idarə etməyib, ancaq bir digər ingilis dilli ölkə - İngiltərə bunu edib. Britaniya imperiyası müstəmləkə dövrünün ən fəal oyunçularından biri idi. Hətta onlar bütün zamanların ən böyük imperatorluğunu yaratmışdılar. Bir müddət bütün Yer kürəsinin 22%-nə nəzarət etdilər. Ayrıca, 18-19-cu əsrlər arasında ingilislər bu bölgəni beş dəfə fəth etdilər, lakin Fransa hər işğaldan sonra onu geri aldı. Tarixə nəzər salsaq, Fransa ilə İngiltərə arasında çoxlu müharibənin yaşandığını görə bilərik, Sen-Pyer və Mikelon kimi kiçik torpaqlar üçün belə. Maraqlı fakt kimi deyə bilərik ki, Fransa 1816-cı ildən bəri bu əraziyə daimi nəzarəti ələ keçirdi.
Yalnız 242 kvadrat km ərazini əhatə etdiyi üçün, Sen-Pyer və Mikelonun bütün gözəlliklərini görməyə sadəcə bir neçə gün kifayətdir. Ərazi kiçikdir, amma burada hər kəs üçün maraqlı bir şey var. Tarix və mədəniyyətlə maraqlanırsınızsa, adadakı muzeyləri kəşfə çıxa bilərsiniz. Arche Museum, Heritage Museum və Archipelitude Museum xüsusilə qeyd edilməlidir. Bu muzeylərdə tarix, mədəniyyət, ənənələr və biomüxtəliflik ilə bağlı əvəzsiz faktlar əldə edəcəksiniz. Rəhbərli turlara qoşulmanızı məsləhət görürəm. Turlar ingilis və ya fransız dilində olacaqlar. Görülməsi gərəkən yerlərə Ile aux Marins, Pointe aux Canons Deniz Feneri, Grand Colombier, Marais de l'Anse a Henry, Grand Barachois və s. misal çəkə bilərik. Bundan başqa, bir çox insan Sen-Pyer və Mikelonu sırf açıq hava fəaliyyətləri üçün ziyarət edir. Bütün sirlərini kəşf etmək üçün adalarda gəzintiyə çıxa, hikinq və ya piknik edə və ya gəmi gəzintisinə çıxa bilərsiniz. Sen-Pyer və Mikelonda tətil sizin üçün unudulmaz bir xatirə olacaq.