Səyahət etmək sonsuz bir sevdadır. Yeni mədəniyyətlər öyrənmək, yeni yerlər kəşf etmək istəyi bizi dünyanı gəzməyə məcbur edir. Dünyada isə gəzmək üçün o qədər çox yer var ki, onların hamısını bir insan ömrünə sığdırmaq çətindir. Bəzi yerlərə isə həyatınızda ən azı bir dəfə səyahət etməlisiniz və Zambiya da bu ölkələrdən biridir. Hesab edək ki, siz Zambiyaya səyahət etmək istəyirsiniz. Bu bloqda Zambiyaya niyə səyahət etməli olduğunuzdan bəhs edəcək və ölkə haqqında əsas məlumatları nəzərinizə çatdıracağıq.
Zambiya Cənubi-Mərkəzi Afrika ölkəsidir. Zambiyanın paytaxtı haradır? Zambiyanın paytaxtı Lusakadır. Konqo Demokratik Respublikası, Tanzaniya, Malavi, Mozambik, Zimbabve, Botsvana, Namibiya və Anqola qonşu ölkələrdir. Zambiyada hansı dil danışılır? Zambiyanın rəsmi dili ingilis dilidir. Bundan əlavə, ölkədə müxtəlif etnik qruplar var və onların hamısının öz dili var. Ən çox istifadə edilən bir başqa dil isə Bemba dilidir. Ölkənin ümumi əhalisi təxminən 18 milyon nəfərdir. Xristianlıq ölkənin rəsmi dinidir və əhalinin % 75-i protestantdır. Zambiya bayrağı yaşıl, qara, qırmızı və narıncı olmaqla 4 rəngdən ibarətdir. Bayrağın üzərində qızılı qartal da var. Zambiya haqqında ümumi məlumatımız olduğuna görə, Zambiyaya səyahət etmək üçün 13 səbəbə keçid alaq.
Zambiyaya səyahət etmək üçün ilk səbəb, dünyanın möcüzələrindən biri olan Viktoriya şəlaləsidir. Şəlalənin gözəlliyi və əzəməti hər il minlərlə insanı Zambiyaya cəlb edir. Viktoriya şəlaləsi Zambiya ilə Zimbabve arasında təbii su sərhədini təşkil edir. Viktoriya şəlaləsi ilə bağlı başqa bir maraqlı fakt, suyun həcminə görə dünyanın ən böyük şəlaləsi olmasıdır. Turistlər arasında məşhur bir ifadə var: Viktoriya şəlaləsi Yer üzünə axan ən böyük su pərdəsidir. Görkəmli bir şəkil çəkmək istəyirsinizsə, Knife Edge körpüsünə gedin. Canalıcı şəkillər çəkmək üçün digər məkanlar Falls Bridge və Devil's Pool-dur. Buranı ziyarət etməklə, Zambiyada gözəl vaxt keçirəcəksiniz.
Qeyd etdiyimiz kimi, Zambiyada çox sayda qəbilə var və bu multikulturalizmin təsirlərini hər yerdə görə bilərsiniz. Şübhəsiz ki, ən cəlbedici olanlar festivallar və bayramlardır. Demək olar ki, bütün qəbilələrin özünəməxsus festivalları var, amma onların hamısı haqqında danışa bilmərik. Ona görə də, ən unikal olanlardan bəhs etməyə çalışacağıq. Zambiyanın yağışlı mövsümün sonunu təmsil edən Kuomboka ən məşhur festivaldır. Bu festivalda Litungua xalqı, Viktoriya səfiri kostyumu geyinir və musiqinin müşayiəti altında kanoedə əyləşirlər. Bu ənənə 300 ildən çoxdur ki, davam etdirilir və hər may ayında qeyd edilir. Umutomboko Lunda və Luba xalqının ənənəsidir. Onlar hər iyul ayında Konqodan Zambiyaya köçlərini qeyd etmək üçün toplaşırlar. Zambiyanın ən qədim festivalının yaranma tarixi 500 il əvvələ təsadüf edir və bu festivalın adı Kazangadır.
Hər il oktyabr-dekabr ayları arasında 10 milyondan çox iriqanad yarasalar Zambiyaya köç edir. Bu müddət ərzində Kasanka Milli Parkının səması tamamilə yarasalarla örtülür. Bu möhtəşəm mənzərəni görmək maraqlı olardı. Ancaq bu bəzi insanlar üçün təhlükəli görünə bilər və onlarda belə bir sual yarana bilər: oktyabr-dekabr ayları arasında Zambiyaya səyahət etmək təhlükəsizdirmi? Əlbəttə təhlükəsizdirç narahatçılığa ehtiyac yoxdur. Hər il vəhşi təbiət aşıqı olan minlərlə insan bu təbii fenomeni görmək üçün Zambiyaya səyahət edir. Bu köç elm üçün sirr olaraq qalır və indinin özündə belə bir qrup alim bunu araşdırır.
Zambiya, səyahətçilərin ekskursiyalarını gözləyən çox zəngin bir müstəmləkə irsinə malikdir. Ölkənin şimal-şərq tərəfində böyük bir malikanə var. Bu mülkü Britaniya müstəmləkə zabitləri tikdirdilər, onlardan sonra isə nəvələri babalarının mirasına böyük önəm verdilər və qoruyub bu günə qədər yaşatmağı bacardılar. Turlarda iştirak edə və Şiva (Shiwa) ilə bağlı heyrətləndirici faktları öyrənə bilərsiniz.
Sehr və cadu Zambiya mədəniyyət tarixində önəmli bir yerə malikdir. Zambiyada qara magiya ilə maraqlanan səyahətçilər üçün iki muzey var: Zambiyanın paytaxtındakı Lusaka Milli Muzeyi və Livingston Muzeyi. Sərgidəki ən maraqlı əsərlərdən bəziləri ilan dərisindən kəmər və kiminsə tarlasından məhsul oğurlamağa imkan yaradan iksirdir. Bir çox insanın fikrincə bu bənzərsiz muzeylər "Zambiyaya niyə səyahət etməliyəm?" sualının cavabıdır.
Zambiyanın sərhəd qonşularında müşahidə edilən biomüxtəlifliyə görə, Zambiya vəhşi təbiəti haqq etdiyi diqqəti görmür. Zambiya qitədəki ən yaxşı safari məkanlarından biridir. Ölkənin faunasında Thornicroft zürafəsi, Cookson wildebeest və Crawshay zebra kimi bir çox nadir heyvan var və kirpi, genet və qalaqo kimi bir çox gecə sevən heyvan növünədə rast gəlinir. Bundan əlavə, Zambiya begemotlar, buffalolar, aslanlar, qaplanlar və s üçün evdir. Zambiyanın vəhşi təbiətini müşahidə etmək üçün ən yaxşı vaxt quraq mövsümdür (may-oktyabr). Zambiyaya səyahət etmək və vəhşi təbiəti müşahidə etmək təhlükəsizdirmi? Bəli, təhlükəsizdir, ancaq bəzi tədbirlər almalısınız. Onlardan ən əhəmiyyətlisi isə vaksinlərdir. Bir çox həşərat və digər canlılara ev olması səbəbi ilə, Zambiyaya səyahət üçün vaksinlər çox vacibdir.
Kariba gölü, həcminə görə dünyanın ən böyük süni su anbarı və gölüdür. Maksimal dərinliyi 97 metr olan gölün uzunluğu 223 km-dən çoxdur. Bundan əlavə, bu göl ölkə üçün böyük iqtisadi əhəmiyyətə malikdir. Su anbarının əsas istifadə sahəsi su elektrik stansiyasıdır, lakin eyni zamanda abadlaşan ekosistem yaratmışdır. İndi, bura begemotlara, timsahlara, balıqlara və s. ev sahibliyi edir. Üstəlik göldə gəmi səfərinə də çıxa bilərsiniz.
Zambiyada düz yetmiş iki etnik qrup birlikdə yaşayır. Bemba, əhalinin 21%-ini təşkil edən əsas etnik qrupdur və onu 13,6% ilə Tonga etnik qrupu izləyir. Ancaq bütün icmalar, Khoisan və Bantu adlı iki xalqdan gəlir. Fərqli etnik qruplar zəngin mədəniyyət və ənənələr deməkdir. Hər bir etnik qrupun özünəməxsus xüsusiyyətləri var və onların tarixləri və inancları ilə bağlı faktları öyrənmək maraqlı olardı. İngilis dili rəsmi dil olduğu üçün bu faktları yerli sakinlərdən öyrənməkdə hər hansı bir problem yaşamayacaqsınız
Son illərdə Livingstone Cənubi Afrikanın macəra paytaxtı kimi populyarlıq qazanıb. Bungee jumping, raftinq, kanoe gəzintiləri, vertolyot uçuşları kimi adrenalin artıran fəaliyyətlər səbəbi ilə Livingston bol sayda ziyarətçi cəlb etməyə başladı. Bu fəaliyyətlərə ailənizlə, dostlarınızla və ya tək qeydiyyatdan keçə bilərsiniz. Zambiyaya səyahət etmək və məhz burada qalmaq istəyirsinizsə, üstündə əlavə pulunuz olmalıdır. Çünki Livingstonda yaşayış bahadır. Bir gecə qonaqlama üçün 450-655 dollar arası pul ödəməli olacaqsınız.
Zambiya Afrikanın ən təhlükəsiz ölkələrindən biridir. Ölkələrdəki cinayət nisbətləri haqqında ümumi məlumat verən Numbeo veb saytına əsasən, Zambiyada cinayət nisbəti kifayət qədər aşağıdır. Üstəlik veb sayt gecə və gündüz gəzintilərinin təhlükəsiz olduğunu göstərir. Ölkə diqqət yetirməniz gərəkən iki əsas məsələ korrupsiya və avtomobil oğurluğudur. Lusaka təhlükəsizdir, ancaq buradakı cinayət nisbəti digər şəhərlərə nisbəyən bir qədər yüksək olduğundan ehtiyatlı olmanızda fayda var.
Zambiyada bir çox bahalı yer var, amma büdcəniz məhduddursa, narahat olmayın. Siz hələ də Zambiyada gözəl bir tətil təşkil edə bilərsiniz. Burada bir çox ucuz otel və hostellər var və əgər dostlarınızla birgə səyahət etsəniz, ev də kirayəyə götürə bilərsiniz. Qonaqlama qiymətləri müxtəlifdir və təxminən $ 15-dan başlayır (əlbəttə daha ucuzunu da tapa bilərsiniz). Yemək qiymətləri sizi məmnun edəcək, çünki çox ucuzdur. Ucuz bir restoranda yemək yemək təxminən 3 dollardır. Orta səviyyəli bir restoranda iki nəfərlik axşam yeməyi yemək istəyirsinizsə, 15-30 dollar civarında bir şey ödəməyi gözə almalısınız.
Şübhəsiz ki, il boyu Zambiyaya dünyanın hər yerindən tursitlər səyahət edirlər, lakin bu ölkə digər ölkələrə nisbətən o qədər də izdihamlı deyil. Nəticədə stresli də deyil. Təbii ki, turistik yerlərdə bir çox insanla qarşılaşacaqsınız, ancaq vaxtınızı tıxaclarda itirməyəcəksiniz.
Valehedici təbiəti və heyvanları seyr etmək üçün bu çayda qayıq gəzintisinə çıxa bilərsiniz. Bir çox şirkət balıq qartalı, varan, timsah və s. kimi heyvan və bir sıra quş növlərini müşahidə etmək üçün çaya səfərlər təklif edir. Aşağı Zambezi çayı hövzəsi ölkənin cənub əyalətində yerləşir və kanoe, gəmi gəzintisi, balıqçılıq turları üçün idealdır.