“Beyrutda heç bir şey davamlı deyil... Həm üzücü, həm bir o qədər də gözəldir.”
Beyrut haqqında düşündükdə, ağla Nəsri Atallahın bu misraları gəlir. 15 il davam edən Vətəndaş Müharibəsinin izlərini daşıyan güllələnmiş binalar, Parisi xatırladan müasir gözəl küçələr, dəbdəbəli restoranlar, Şərq və Qərb mədəniyyətini özündə təzahür etdirən fərqli ab-hava... Bütün bunlar və daha çoxu Beyrutu ideal səyahət nöqtələrindən biri edir.
Beyrutda bir saat gəzərkən, siz həm sevinc, həm məyusluq hissələri keçirə bilərsiniz. Deyərdim, bəlkə də buna görə bu şəhəri sevirəm. Burada bütün hissləri bir neçə saat ərzində yaşamaq mümkündür. Ola bilsin ki, bu bloqu oxuduqdan sonra siz də bu şəhəri getməli olduğunuz yerlər siyahısına əlavə edəcəksiniz. Elə isə, gəlin Orta Asiyanın Parisi adlanan bu kontrast şəhəri daha yaxından tanıyaq.
Önü Aralıq dənizinə baxan, arxası isə əzəmətli Livan dağına söykənən Beyrut, Livanın paytaxtı, həmçinin ən iri şəhəri və böyük dəniz portudur. Şəhər bir-birindən əsaslı şəkildə fərqlənən çoxlu rayonlardan ibarətdir: hippilərin rayonu hesab edilən Gemmayzeh, Hizbullahçıların sıx-sıx toplandığı Bourj al-Barajneh, tələbələrin, eləcə də turistlərin, xüsusilə də günümüzdə "backpacker" adlandırdığımız səyyahların əyləndikləri Hamra, erməni məhəlləsi olan Bourj Hammoud, Fələstin qaçqınlarının məhəlləsi, xristian rayonları və s. Məhz buna görə, demək olar ki, Beyrut müxtəlif mədəniyyətlərin cəmləşdiyi həm tarixi, həm də gənc şəhərdir.
Əgər istirahəti çimərlikdə, günəş şüaları altında və ya Aralıq dənizinin sularına dalaraq keçirtmək istəyirsinizsə, Ramlet el Baida çimərliyinə üz tuta bilərsiniz. Bura giriş pulsuzdur. Qeyd etmək lazımdır ki, dekabr ayında suyun temperaturu təxminən 19.0°C olduğundan, hətta bu zaman siz üzə bilərsiniz. Yox, dəniz suyu sevmirəm, lüks bir hovuz kənarında oturub günəş vannası qəbul etmək istəyirəm deyirsinizsə, Sporting Beach Club, Warwick Palm Beach Hotel və ya Madame Bleu, əsl sizin məkandır. Əlbəttə, hər bir lüks və rahatlıq üçün əli cibə salmaq şərtdir və bu məkanlara giriş qiymətləri 20-30 dollar arasında dəyişir.
“Gündüzü dəniz qırağında, axşamı isə gecə klublarında keçirtmək yaxşı olardı”, deyənlərdənsinizsə, Beyrut sizi gecə həyatı ilə təəcccübləndirəcəkdir. Beyrutda zirzəmi əyləncələrindən qlamurlu klublara qədər hər cibə xitab edən əyləncə məkanları mövcuddur. Bunlara misal olaraq, O1NE Beirut, Skybar Beirut, Music Hall, Spine Beirut və s. göstərmək olar. Lakin, bu qlamur məkanlara üz tutmadan əvvəl dress-kod və qiymətlər haqqında maraqlanın və öncədən yer tutmağı unutmayın, çünki bu məkanlar səhərə kimi dolu olur.
Beyruta gəlmişkən, yerli mətbəxi dadmadan getmək günah olar. Hər bir addımda hiss olunan müxtəliflik, özünü restoran səhnəsində də göstərir. Bura yalnız falafel və zataar kimi yeməklərin vətəni deyil. Burada müxtəlif damaq dadına uyğun yeməklər tapmaq mümkündür. Yeməyin yanında Ksara Blanc de Blanc, Reserve du Couvent, eləcə də Ixsir Altitudes Rose kimi Livan şərablarını dadmağı mütləq şəkildə məsləhət görürəm. Ləziz və münasib qiymətə yemək yemək istəyirsinizsə, T-marbouta, Cafe Em Nazih, Le Chef Restoranları hər cibə uyğundur.
Günəşləndik, əyləndik, yedik-içdik. Ancaq bu qədər? Əlbəttə ki, xeyr!
Beyrut yalnız əyləncə şəhəri deyil, bura həmçinin küçələri tarix dolu yerdir. Beyrutun tarixi ilə tanış olmaq üçün Dövlət Muzeyinə, 1930-cu ilə aid Saat Qülləsinin yerləşdiyi Nijmeh meydanına, şəhidlərə həsr edilmiş 1931-ci ilə aid abidənin yerləşdiyi Şəhidlər meydanına, Müqəddəs Georgi Kilsəsinə, Roma İmperiyasına aid hamam qalıqlarının yerləşdiyi köhnə şəhərə gedə bilərsiniz. Bunlardan əlavə, Sursok incəsənət muzeyi, Beyrut İncəsənət Mərkəzi, Pigeon Rock (Göyərçin qayası), Robert Muavadın Şəxsi Ev Muzeyi, Beyrut Amerika Universiteti gəzilib görüləcək yerlər sırasındadır.
Şərq-Qərb fərqini daha yaxşı başa düşmək üçün Monot və Achrafieh-i mütləq gəzib görmək lazımdır. Tarixin havasını ciyərlərinizə çəkərək buranın dar küçələri ilə Sassine meydanına düşə bilərsiniz. Aralıq küçələrdə gəzərkən, müharibə nəticəsində viran qoyulmuş, güllələnmiş, boş binalar sizi təəccübləndirməsin. Vətəndaş müharibəsindən uzun illər keçsə də, livanlılar bu binalara toxunmurlar. Axı onlar da tarixin izləridir. Bu kimi binalara yalnız bu məhəllələrdə deyil, Beyrutun bir çox yerlərində rast gələ bilərsiniz.
Bourj al-Barajneh isə çox güman ki, Beyrutun ən axmaq yerlərindən biridir. Hətta yerli sakinlər sizi burda görsə, sizin dəli olduğunuzu düşünəcək. Hizbullahçıların məkanı olduğundan, daimi təhlükə yuvası hesab edilir və daima nəzarət altındadır. Mən risk almağı sevirəm deyənlərdənsinizsə, bu rayona baş çəkə bilərsiniz.
Şəhərdə ictimai nəqliyyat növlərindən, yerli taksilərdən istifadə edə bilərsiniz. Taksi saxladıqda, servis desəniz, bu taksini başqaları ilə paylaşmaq istədiyinizi göstərir və bu halda gediş haqqı daha ucuz olur və ya Uber kimi proqramlardan istifadə edərək də taksi sifariş edə bilərsiniz.
Beyrut şəhəri haqqında uzun-uzadı yazmaq olar, amma minlərlə söz yerinə bir dəfə gedib görmək, bu fərqli ab-havanı yaşamaq və gözəl şəkillər eləcə də xatirələrlə geri dönmək daha yaxşı olar. Siz nə düşünürsünüz?